Verslag jaarvergadering AetA 21 augustus 2010

Een verslag van Joris Deur

De jaarvergadering van AetA viel samen met de VillAetA, georganiseerd door Cees en Diederik Dam en dat was niet geheel toevallig: Omdat Diederik Dam deze jaarvergadering als bestuurslid werd geïnaugureerd, en nog belangrijker ook als penningmeester, viel hem meteen de eer ten beurt deze jaarvergadering elegant te combineren met een gevarieerd programma voor een heuse VillAetA!

Nu nog even een zeer belangrijk detail : Deze jaarvergadering, die oorspronkelijk op 2 juli j.l.gehouden zou worden, was uitgesteld om zeer belangrijke reden: Diederik had de tegenwoordigheid van geest tijdig te wijzen op de potentiële WK-kwartfinale tussen Nederland en Brazilië en dus werd de jaarvergadering uitgesteld tot na de zomer. Het was een belangrijk stukje pragmatisme, dat van een potentieel penningmeester verwacht mag worden en ook geheel terecht, want Nederland won! Spectaculair, alleen helaas weer geen wereldkampioen! ( Snik, tot groot verdriet van ondergetekende). Er was nu wel nog wat meer tijd om een uitgebreid programma te organiseren, hetgeen ook gebeurde.

Aangezien deze vergadering natuurlijk ook samenviel met mijn afscheid als penningmeester, had Rens Schulze mij voor de zekerheid nog even opgebeld of ik onderweg was en of ik toevallig ook zin had om het verslag van deze dag te schrijven, wat ik met een gezonde tegenzin accepteerde.

Om 13u precies werden wij ontvangen op het kantoor van de familie Dam op de Schipluidenstraat in Amsterdam –West, alwaar Cees en Diederik ons ontvingen met koffie en cake in hun kantoor, dat zij al weer bijna tien jaar bewonen na hun vertrek uit de binnenstad. Ondanks het feit dat koffie en cake onontbeerlijke elementen zijn tijdens een begrafenis, wees Cees erop dat het hier toch echt ging om een gezellige architectenbijeenkomst, er werd gelachen, en toen kon de jaarvergadering beginnen, niet nadat Diederik kort het programma voor die middag uiteen had gezet.

Het woord was nu aan Rens Schulze, onze voorzitter, die iedereen welkom heette en een aantal beleidsmatige zaken aan de orde stelde. Zo wil het bestuur de frequentie van het verschijnen van Forum opvoeren en communiceert het bestuur steeds veelvuldiger via de website, mede via de digitale nieuwsbrief, die Plakkaat aan het eind van het jaar definitief gaat vervangen. Ons bestuurslid Arjan Hebly, ook verantwoordelijk voor Forum, zal nog een mooi afscheidsnummer van Plakkaat maken, en dan is Plakkaat verleden tijd! Tja dat is natuurlijk wel even slikken, maar ondanks enige protesten van enkele leden, die de route naar de digitale snelweg nog niet hebben gevonden, een onvermijdelijk feit, passend bij een vereniging, die natuurlijk ook moet meegaan met zijn tijd. ( het woord Plakkaat zal natuurlijk blijven! )

Nu was het woord aan Francisca Benthem, onze secretaris, die verslag deed van onze activiteiten van het afgelopen jaar, ondersteund met enkele mooie plaatjes.

24 uur Rotterdam

(zie ook het inhoudelijk jaarverslag)

Uit haar verslag bleek dat het weer een zeer druk jaar is geweest met een vol programma en dat ons thema VillAetA met recht een succes kan worden genoemd: We komen vaker bij de architecten van onze vereniging aan huis en dat is gewoon op zich al erg leuk, zelfs los van het programma wat men organiseert. Iedereen vult dat naar eigen wijze in en dat was ook precies de bedoeling van het bestuur. Zo kwamen we in 2009 bij Benthem en Crouwel, Meyer en Van Schooten, ZZDP, Jan Bakers, de 2 Snoeken, KCAP, Jo Coenen en het jaar werd afgesloten door Frits van Dongen ( Architecten Cie) en Hans van Heeswijk, onze oud-voorzitter, die ons gezelschap ter afsluiting (en niet voor de eerste keer!) door zijn Hermitage leidde.

De eerste 24-uurs excursies (een briljant idee!) rolden van de plank in Rotterdam en Berlijn en waren een groot succes. Korte reizen naar het Ruhr-gebied, Noorwegen en tenslotte de bijzondere reis naar Mali, waarvan Francisca enkele prachtige beelden liet zien. Dit land is al sinds jaar en dag de tropische achtertuin van de familie van Stigt, die hier zeer veel tijd doorbrengt. Zo is ook ons bestuurslid Jurriaan van Stigt, die deze reis organiseerde, zeer geporteerd van de schoonheid van dit land. Het bestuur maakt nu tevens van de mogelijkheid gebruik om die leden te bedanken, die mee hebben geholpen aan het organiseren van al deze activiteiten! Er zit altijd weer ontzettend veel werk in!

Een ander hoogtepunt in het jaar 2009 vormde de uitreiking van de Forum van Maarten Schmitt, die afscheid nam als stadsbouwmeester van Den Haag. Dit feit werd op 26 juni 2009 feestelijk gevierd in de nieuwe dependance van het Vredespaleis van architect Michael Wilford. Wij kregen ook nog even een toelichting van Jeroen Vervliet, de archivaris van het Vredespaleis! Opeens herkende ik hem, hij was al grijs, ik gelukkig nog niet, ondanks het zware architectenbestaan! Jeroen had ik 30 jaar niet gezien, maar wij hebben een speciale band: Wij zijn samen nog bridgekampioen van Kennemerland geweest. Toch leuk! Het is niet zo makkelijk om de beste architect te worden, maar het iets makkelijker om de beste architect onder de bridgers te zijn, of de beste bridger onder de architecten (Omar Sharif).

Na de korte financiële verantwoording door de scheidende penningmeester, werd er gelukkig décharge verleend voor het gevoerde financiële beleid na een uitvoerig verslag van de kascommissie ( zie apart op de website), geschreven door de afwezige Cees Brandjes, onze oud Voorzitter, en voorgelezen door Madeleine Steigenga. Madeleine besloot trouwens nog een jaartje door te gaan, evenals Martijn Oskam en ook Annelotte Haag meldde zich aan voor de Kascommissie. Dank! Het was een lang verhaal van de kascommissie, dat kan ook niet anders als Cees Brandjes dat schrijft! Met name werd de grote uitgave aan de website besproken, die ook tot een aanzienlijk verlies heeft geleden in 2009. Het bestuur vond de grote uitgave meer dan de moeite waard en Jurriaan van Stigt, verantwoordelijk voor deze uitgave kreeg van de penningmeester de gelegenheid deze uitgave te verantwoorden, wat hij met verve deed en waarmee hij tevens bewerkstelligde dat de penningmeester zonder al te grote schade waardig afscheid kon nemen, niet in de laatste plaats omdat Fridjof van der Berg geen lastige vragen stelde en deze discreet aan het eind van de middag toch nog even aan ondergetekende persoonlijk overhandigde om er notitie van te nemen! Dank Fridjof! Het wordt verwerkt! (door Diederik!). Na een korte verhandeling over Forum door Arjan Hebly, een korte presentatie over de website van Jurriaan en een overzicht van alle nog te organiseren excursies van Edward en Joke kon ons echte programma beginnen:

Diederik Dam nam het woord en liet een aantal recente projecten van hun kantoor zien en benadrukte de verscheidenheid en differentiatie van de aard en de omvang van hun opdrachten: Van de fijnmazigheid van het Cuserpark in Amsterdam Buitenveldert tot de net opgeleverde Maastoren in Rotterdam, met 165 m nu het hoogste gebouw van Nederland (Een weetje voor de liefhebbers!). Van de getoonde projecten stonden bezichtigingen aan het Cuserpark in Amsterdam Buitenveldert en de vorig jaar gereedgekomen woningen Oranjekwartier aan het Koningin Wilhelminaplein in Amsterdam-West op het programma.

Maar het programma startte met een bezoek aan Hotel L’Europe, dat momenteel, met name van binnen, ingrijpend en volledig wordt verbouwd en uitgebreid. Heineken, eigenaar van het hotel, heeft Cees Dam gevraagd deze enorme klus persoonlijk op zich te nemen en zo begonnen we onze busreis op weg naar Hotel l’Europe, niet nadat Cees op kantoor het woord van Diederik over had genomen en uitgebreid vertelde aan de hand van tekeningen, impressies en zijn schetsen over dit intensieve complexe project. Cees meldde eerst losjes, dat na rijp braad het complete interieur eruit was gesloopt en dat datgene wat enigszins de moeite waard, was geveild was. Daarna wees hij op een schaaltje op de vergadertafel, dat hij nog uit de boedel had kunnen bemachtigen. Hilariteit alom. Maar het interieur was in de loop der jaren een optelsom van ideeën geworden en het was dus tijd voor de grote schoonmaak.

De gepassioneerdheid gecombineerd met de gespeelde luchtigheid maakt het altijd weer leuk en interessant om naar te luisteren, zeker omdat Cees alles mag bedenken en ontwerpen, waarbij met name voor mij persoonlijk de ontwerpen van alle tapijten in kleur en patroon uitblonken en dat bleek ook toen we eenmaal binnen waren geloodst in het deel van het hotel dat gereed was! Met name het frisse wit-Delftschblauwe tapijt afgezet tegen de het statige donkere hout van de boekenkasten van de nieuwe bibliotheek, deed het in mijn ogen goed. Soms kan het dus mooi zijn als dingen eigenlijk totaal niet bij elkaar passen!

Er is in dit interieur geen kleur, die ontbreekt en de groene conferentiezaal, die ook door de hoge heren (Raad van Bestuur) van Heineken zelf zal worden gebruikt heeft een zeer toepasselijk tapijtpatroon in de vorm van bierflessen. Je krijgt er gewoon dorst van! Dat was trouwens ook geen probleem want er was een kort intermezzo met een middagborrel in l’Europe ingelast zodat iedereen zich even snel kon laven aan de nieuwe belendende biertoog. Gezien het mooie weer, de zon was inmiddels weer ruim gaan schijnen, geen overbodige luxe! En zeer toepasselijk uiteraard. Het hotel is nog lang niet klaar want het meeste werk, aan de kamers, die ik helaas niet gezien heb en het restaurant aan de waterzijde van de Munt/Rokin is nog niet zichtbaar. Het hotel is maar gedeeltelijk in gebruik en in vele nieuwe reeds in gebruik genomen ruimtes, die wij bekeken, staat nog het oude meubilair, tot teleurstelling, maar ook dit wordt geheel opnieuw ontworpen, gemaakt en uitgezocht door Cees Dam. Mooie klus op je ouwe dag Cees! Daar kan je nog even je tanden inzetten!

Nu was het tijd om afscheid te nemen van het hotel en ook van Cees, want wegens verplichtingen elders nam Diederik nu het stokje weer over richting het Cuserpark in Buitenveldert. Inmiddels was ook een van de oud-penningmeesters van ons edele gezelschap gearriveerd bij Hotel l’Europe, namelijk onze eigen Ton van Namen! Hij vergezelde ons in de bus naar het Cuserpark. Ook dit was niet geheel toevallig: Ton van Namen was de initiatiefnemer (het woord projectontwikkelaar kunnen wij binnen AetA niet noemen!) van dit project, maar heeft een tijd geleden het project verkocht aan de Maarsen Groep, die nu eigenaar zijn van het park, dat onlangs voltooid is en nu dus ook rijp was voor een grondige bezichtiging.

Het Cuserpark ligt nagenoeg op de kruising van de Amstelveenseweg en de bekende Kalfjeslaan en was aanvankelijk niet goed zichtbaar vanaf de doorgaande weg en ligt eigenlijk vrij ingekapseld in een woonwijk. Het feit dat het project zo ingekapseld is, is een beperking, maar juist ook de kwaliteit van het project! De gemeente wilde hier natuurlijk weer woningen, zoals een gemeente altijd overal woningen wil, maar dat heeft Ton de gemeente uit het hoofd kunnen praten, mede omdat de vliegtuigen recht boven deze locatie landen op de Buitenveldertbaan! Omdat het uiteindelijk mogelijk was ook een oud gebouw aan de Amstelveenseweg te verwerven, kreeg het plan een uitloper naar de Amstelveenseweg en werd daardoor toch nog een zichtlocatie. Een belangrijk punt bij een commerciële kantoorontwikkeling, waarbij voor het laatst gereed gekomen gebouw nog aantal huurders geworven moeten worden! De opzet van het park is luchtig en paviljoenachtig, wat wordt versterkt door de grote mate van transparantie van de gevels van de diverse gebouwen. Er zijn min of meer 3 gebouwtypes te onderscheiden.

Het gebouw dat centraal in het park ligt, is als enige monoliet en meer gesloten van karakter aan de buitenzijde met donkere ruwe breuksteen. De binnenzijde daarentegen is van wit stucwerk met grote raamvlakken. De harde buitenkant en lichte zachte binnenkant is altijd een herkenbaar element in het werk van vooral Cees Dam en in vele projecten zichtbaar, onder andere het stadhuis van Almere en de Stadhuis Muziektheater (Stopera voor de leken). Dit centrale gebouw in het Cuserpark wordt symbolisch genoeg ook gehuurd door de eigenaar zelf. De meerderheid van de gebouwen heeft een gevelopbouw met glas van vloer tot plafond afgewisseld met dichte alternerende delen uitgevoerd in groenmarmeren panelen.

Binnengekomen in een van deze gebouwen (deze is net klaar en nog leeg) valt het op dat het zeer transparant is en dat we mooi zicht hebben op het groen rond de gebouwen en de zorgvuldige afwerking van het maaiveld. Met name de aansluitingen van de gebouwen op het maaiveld is zeer verzorgd en dat is bij zo’n soort project cruciaal. Ook het parkeren zit volledig onder de grond.

Daarna bracht de bus ons naar het Oranjekwartier, het project aan het Koningin Wilhelminaplein, waar Cees en Diederik net de eerste fase van een groot woningbouwproject hebben voltooid. Het is een imposant complex op een misschien wat minder imposante locatie. Het gebouw ligt achter het World Fashion Center, vroeger het Confectiecentrum. De omgeving is toch wat kil en stil, ondanks het mooie weer! Ook dit gebouw kent een duidelijke binnen en buitenzijde. Aan de monumentale zuidgevel, waar over de volle breedte een trappenpartij naar het (parkeerpodium) podium loopt, komt de binnengevel met de meanderende balkons naar buiten. Dit vind ik persoonlijk de mooiste gevel.

De entree gevels zijn meer gesloten. Hier zijn echter wel weer een aantal karakteristieke elementen in het werk van Dam en Partners zichtbaar: Lange hoge glazen erkers, die dienst doen als liftschachten geflankeerd door wit geglazuurde stenen met ruitvormige ramen, een doorlopende horizontale marmeren band en de massieve geelbeige plint met ruwe steen ter afsluiting. Ik loop met Francisca langs deze buitengevels, die juist meer haar voorkeur hebben. Smaken verschillen dus. Naar mijn mening komt het wit geglazuurde steen bij de plasticiteit van de balkons mooier tot zijn recht. Belangrijker is dat het gebouw de onmiskenbare Dam-signatuur heeft en zich zo onttrekt aan de anonimiteit. Deze anonimiteit is toch wel een groot probleem in veel gebieden in Amsterdam-West en men hoopt deze met de verdichtingexercities van met name de Far West in de loop der tijd op te lossen.

Het kantoor van Cees en Diederik ligt op een steenworp afstand van het Oranjekwartier en daar lopen we ter afsluiting van deze mooie dag naar toe en krijgen we tot slot nog een borrel.

Omdat we ook al een borrel hadden gekregen in Hotel l’Europe was het dubbel feest. Ik had me geen beter afscheid kunnen wensen. Ik wil nogmaals mijn mede bestuursleden Rens, Francisca , Arjan , Edward, Jurriaan en Joke bedanken voor de leuke samenwerking van de afgelopen jaren. Het was een mooie tijd! Oh en Diederik veel succes met de centjes!

Joris Deur

Deeelnemers jaarvergadering 2010

• Francisca Benthem
• Mechtild Linssen
• Marina Roosebeek
• Ruud Wilmink
• Edward Schuurmans
• Hugo Boogaard
• Evy Augusteijn
• Fridjof van den Berg
• Agnes Evers
• Friso Broeksma
• Virginia Doelwijt
• Rob Budding
• Juul van Trigt
• Jurriaan van Stigt
• Hans Morshuis
• Madeleine Steigenga
• Menno Ongering
• Rens Schulze
• Paola Huijding
• Hans Ophuis
• Marcia Mulder
• Niek van Vugt
• Tijmen Ploeg
• Joke Vos
• Joris Deur
• Hans Tupker
• Ben Schildwacht
• Albert van den Brink
• Rob van Baalen
• Johan Schepers
• Anne-Lot Haag
• Kees Lau
• Diederik Dam